Từ ngày 01/7/2025, lâm sản chưa qua chế biến sẽ chịu mức thuế suất 10%

Luật Thuế giá trị gia tăng 2024 chính thức có hiệu lực từ ngày 01/7/2025 với nhiều thay đổi quan trọng. Một trong những điểm mới nổi bật là điều chỉnh mức thuế suất GTGT đối với lâm sản chưa qua chế biến từ 5% lên 10%.

Với các doanh nghiệp sản xuất, khai thác và tiêu thụ lâm sản, đây là thay đổi có ảnh hưởng trực tiếp đến giá bán, chi phí đầu vào – đầu ra, và cần chủ động chuẩn bị để tránh rủi ro pháp lý, kế toán. Cùng Viện Kế Toan tìm hiểu chi tiết các quy định liên quan.

1. Căn cứ pháp lý về việc điều chỉnh thuế GTGT đối với lâm sản chưa chế biến

Theo khoản 3 Điều 9 Luật Thuế giá trị gia tăng 2024, các loại lâm sản chưa qua chế biến hiện đang áp dụng mức thuế suất 5% sẽ chuyển sang áp dụng mức thuế suất 10% kể từ ngày 01/7/2025.

Quy định cụ thể như sau:

“Hàng hóa, dịch vụ không thuộc các trường hợp được áp dụng thuế suất 0% hoặc 5% thì áp dụng thuế suất GTGT 10%.” – Luật Thuế GTGT 2024

Điều này có nghĩa là, trừ một số loại lâm sản chưa qua chế biến được quy định áp dụng thuế suất 0% theo Điều 9 khoản 1, thì các sản phẩm lâm sản còn lại sẽ chịu mức thuế suất chuẩn là 10%.

Các đối tượng lâm sản điển hình có thể bị ảnh hưởng:

Gỗ tròn, củi, tre, nứa, luồng, giang,... được khai thác trực tiếp từ rừng tự nhiên hoặc rừng trồng;
Lá, vỏ cây, rễ cây, nhựa cây thu hoạch từ rừng mà chưa qua xử lý công nghiệp;
Sản phẩm động vật rừng (nếu chưa qua sơ chế, chế biến thực phẩm, dược phẩm).

2. Tại sao có sự thay đổi từ 5% lên 10%?

Sự điều chỉnh này nằm trong chính sách cải cách thuế GTGT toàn diện mà Chính phủ và Quốc hội đã đề ra trong thời gian qua. Các lý do chính:

2.1. Thu hẹp đối tượng áp dụng thuế suất ưu đãi

Việc áp dụng thuế suất ưu đãi 5% trước đây dành cho một số nhóm hàng hóa, dịch vụ đặc thù nhằm hỗ trợ sản xuất trong giai đoạn nhất định. Tuy nhiên, hiện tại, khi thị trường đã ổn định hơn, nhiều mặt hàng không còn thuộc diện cần hỗ trợ đặc biệt, nên được chuyển về mức thuế suất tiêu chuẩn 10%.

2.2. Hạn chế gian lận trong khai thác, mua bán lâm sản

Một số tổ chức, cá nhân lợi dụng mức thuế thấp để khai thác, thu mua lâm sản trái phép rồi bán ra thị trường, gây thất thu thuế và ảnh hưởng đến nguồn tài nguyên thiên nhiên. Việc áp dụng mức thuế cao hơn là biện pháp siết chặt và tạo công bằng.

2.3. Hướng tới thúc đẩy chế biến sâu

Tăng thuế suất đối với lâm sản chưa qua chế biến là động lực để các doanh nghiệp đầu tư chế biến sâu, nâng giá trị sản phẩm, thay vì chỉ xuất khẩu nguyên liệu thô.

3. Thời điểm xác định thuế GTGT đối với lâm sản chưa qua chế biến

Theo Điều 8 Luật Thuế GTGT 2024, thời điểm xác định thuế GTGT đối với hàng hóa là thời điểm chuyển giao quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng cho người mua, hoặc thời điểm lập hóa đơn, không phân biệt đã thu tiền hay chưa.

Cụ thể:

Nếu doanh nghiệp đã giao hàng cho khách hàng trước ngày 01/7/2025, lập hóa đơn đúng thời điểm, thì vẫn được áp dụng thuế suất cũ là 5%.
Nếu hàng hóa được giao, hóa đơn được lập từ ngày 01/7/2025 trở đi, thì phải áp dụng thuế suất 10%, ngay cả khi hợp đồng ký từ trước.

Lưu ý đặc biệt:

Nếu doanh nghiệp cố tình ghi lùi ngày hóa đơn, hay chuyển giao giả tạo quyền sở hữu trước thời điểm luật có hiệu lực để né thuế 10%, sẽ vi phạm pháp luật thuế, bị xử phạt và có thể bị truy thu.

4. Các trường hợp lâm sản chưa qua chế biến vẫn được hưởng thuế suất 0%

Mặc dù đa số lâm sản chưa qua chế biến chuyển sang mức 10%, vẫn có một số trường hợp đặc biệt được áp dụng mức thuế suất 0%, nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện của hàng hóa xuất khẩu.

Theo khoản 1 Điều 9 Luật Thuế GTGT 2024, các điều kiện bao gồm:

Có hợp đồng xuất khẩu theo quy định;
Có chứng từ thanh toán qua ngân hàng hoặc phương tiện thanh toán hợp pháp;
Có tờ khai hải quan xuất khẩu đã thông quan.

Như vậy, lâm sản chưa qua chế biến xuất khẩu trực tiếp ra nước ngoài (ví dụ: xuất khẩu tre, nứa, gỗ tròn sang Trung Quốc, Hàn Quốc…) có thể được áp dụng thuế suất 0%, nếu đáp ứng đủ điều kiện của hàng hóa xuất khẩu.

5. Các hành vi bị nghiêm cấm trong khấu trừ, hoàn thuế

Theo Điều 13 Luật Thuế GTGT 2024, doanh nghiệp và cá nhân cần tránh tuyệt đối các hành vi gian lận thuế dưới mọi hình thức. Một số hành vi bị nghiêm cấm gồm:

Mua bán, quảng cáo, môi giới hóa đơn trái pháp luật;
Lập hóa đơn khống, giao dịch không có thật;
Lập hóa đơn khi đã tạm ngừng hoạt động;
Sử dụng sai hóa đơn, không chuyển dữ liệu hóa đơn về cơ quan thuế;
Làm giả, truy cập trái phép hệ thống quản lý hóa đơn – chứng từ;
Thông đồng giữa doanh nghiệp và cán bộ thuế để chiếm đoạt tiền hoàn thuế hoặc trốn thuế.

Đối với doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực khai thác – kinh doanh lâm sản, các vi phạm này có thể bị xử phạt nặng, truy cứu trách nhiệm hình sự, đồng thời đưa vào danh sách rủi ro cao trong quản lý thuế.

6. Doanh nghiệp cần chuẩn bị gì trước ngày 01/7/2025?

Để tránh rủi ro và tận dụng tối đa lợi ích hợp pháp, doanh nghiệp cần chuẩn bị ngay từ bây giờ:

Rà soát lại hợp đồng mua bán lâm sản

Kiểm tra kỹ thời điểm giao hàng và lập hóa đơn;
Nếu có thể, đẩy nhanh tiến độ giao hàng – xuất hóa đơn trước 01/7/2025 để áp dụng thuế suất 5% (đối với hàng chưa giao).

Cập nhật hệ thống kế toán – phần mềm hóa đơn

Thiết lập lại thuế suất mặc định cho nhóm hàng hóa là lâm sản chưa chế biến;
Phân biệt rõ các trường hợp chịu thuế suất 0% (xuất khẩu) và 10% (tiêu thụ nội địa).

Đào tạo nhân sự kế toán, xuất hóa đơn

Nhân viên kế toán cần được cập nhật các điểm mới của Luật Thuế GTGT 2024;
Tránh tình trạng sai sót trong lập hóa đơn hoặc kê khai gây ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống thuế của doanh nghiệp.

Việc lâm sản chưa qua chế biến sẽ chịu thuế suất GTGT 10% từ ngày 01/7/2025 là một trong những thay đổi quan trọng của Luật Thuế GTGT 2024.

Nếu cần hỗ trợ, hãy liên hệ với đội ngũ pháp lý chuyên nghiệp của Viện Kế Toán qua HOTLINE: 0916.636.419 để được tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng, tận tâm.

Xem thêm các dịch vụ của Viện Kế Toán tại:
>> Dịch vụ kê khai thuế ban đầu;
>> Dịch vụ gỡ rối sổ sách kế toán;
>> Dịch vụ quyết toán thuế TNDN
>> Dịch vụ báo cáo thuế, BCTC cuối năm
>> Dịch vụ kế toán trọn gói